SW Studies - Mexico Border

Van woensdag 30 september tot zondag 4 oktober waren we op South West Studies. Het doel daarvan is om de regio rond onze school beter te leren kennen. Er waren verschillende opties waaronder naar de Grand Canyon gaan, rockclimbing. Maar ik koos ervoor een reis naar de grens met Mexico te maken om daar de migratieproblemen te bestuderen. Hier een 'kort' verslag daarvan.

DAG 1: woensdag
Om tien voor vijf opgestaan, in het donker mijn kleren bijeengeraapt, naar beneden gestrompeld, in de zetel bij de telefoon geploft. Dit beschrijft zo'n beetje hoe wakker ik was, dus daarom klonk ik misschien een beetje onenthousiast aan telefoon. Om half zes afscheid genomen van Ahmad, Alice, Lizzie en een paar anderen die zo lief waren vroeg op te staan om ons uit te zwaaien (al dan niet vrijwilig). We moesten normaal om zes uur vertrekken, maar EJ (Ebenezer) van Ghana was er nog niet. Moustapha van Niger is hem gaan wakker maken en uiteindelijk zijn we tegen half zeven vertrokken. Ishan en ik zaten helemaal achteraan in de bus, net boven de hitte van de motor en niet binnen het berijk van de airco. Het gevolg was een bezwete poep... Gedurende de twaalf uur durende trip zag je het landschap rondom je veranderen van bergen met naaldwoud tot dorre woestijn met cactussen en droge plukjes gras. De grens USA-Mexico oversteken was geen probleem, het kan hen niet veel schelen wat je binnenbrengt in Mexico, maar onze faculty leiders (Naomi, Janet, Tom en Adriana) waarschuwden dat Mexico-USA net iets langer zou duren. We ontmoetten eerst de mensen die ons te gast hadden, het waren leden van de presbiteriaanse kerk. We sliepen in hun community centre. Daarna hadden we dinner bij de pastoor thuis. Hij had een heel mooi huis voor daar, dit wil zeggen dat de verf wat afbladerde en zo, maar hij had een grote tv, een keuken en zeker meer dan 5 kamers in totaal. 's Avonds legde een vrijwilliger van de USA uit hoe het leven in Agua Prieta (waar we verbleven) er ongeveer aan toe ging. We kregen te horen hoeveel een arbeider in de maquilladoras (fabriekswerker) per dag verdiende en dan gingen we naar de supermarkt om voor een hele dag eten te kopen met het geld dat zij hadden. We werden verdeeld in families van 5 met twee arbeiders. We hadden 130 pessos per dag voor eten. Genoeg eten kopen was geen probleem, maar er was geen keus. Als je voor dat bedrag drie deftige maaltijden wou kopen was er maar een optie: ontbijt: tortillas met ei of kaas; lunch: tortillas met kaas en salsa; avondeten: tortillas en rijst met bruine bonen. De volgende 5 dagen aten we bij leden van de kerk en kregen we ook echt tortillas bij ELKE maaltijd.

DAG 2: donderdag
's Ochtends aten we ons ontbijt in onze families en maakten we onze lunch klaar, want we aten niet in het centre. Na ontbijt vertokken we naar CREDDA een rehabcentre dat gerund wordt door ex-verslaafden. Daar aangekomen zagen we dat ze op het bord dat de meetinging aankondigde "Welcome World United College" geschreven stond. Het klinkt misschien stom, maar zoiets impels was echt aangrijpend en het deed deugd. We kregen wat uitleg over centrum van iemand van de staff. Hij vertelde zijn verhaal over hoe hij zijn vrouw, kinderen, ouders, broers, zussen, auto, huis, werk, geld, waardigheid, alles kwijtgeraakt was aan de drugs. Ik kreeg er kippenvel van. Daarna stelde hij de jongste patient in het centrum voor. Ik dacht dat hij negen was of zo, hij was zoveel kleiner dan Eva. Hij was dertien, was daar al voor de tweede keer nadat hij ontstapt was de vorige keer. Hij stal autoradio's om aan geld te raken en was verslaafd aan marihuana, chrystall meth en andere rommel. Dat was zonder twijfel een van de grootste shocken die ik in mijn leven gehad heb. Het is zo verschillend om erover te horen dan het echt te zien, dat maakt het ECHT in plaats van een vertelsel over iets dat je niet echt kent. Er was ook nog een jongen van Collorado die geboren was in Agua Prieta en daar nu was om af te kicken.Nadat we een rondleiding in het centrum gekregen hadden (en de kakkerlakken in de keuken gezien hadden!) vertrokken we naar de woestijn. CREDDA werkt mee in een intitiatief dat Agua por vida heet. Ze vullen watertanks langs de grens om te veel migrantendoden als gevolg van dehydratatie te vermijden. We aten bij de tanks en ontmoeten een groepje migranten dat zich schuilhield tot de nacht om dan de muur over te steken. Ze wouden niet veel zeggen, wat ik snap, waarom zouden ze ons ook geloven, zeker als je bedenkt dat we een zestal Amerikanen bij ons hadden. Na lunch wouden we naar de muur wandelen. Arjan, Mariana (Portugal), Kara (Montreal), Ishan en ik gingen samen met Jazill (ik denk dat hij zo heette, de 17-jarige van Collorado) op weg en raapten vuilnis op terwijl we wandelden. Hij is echt sympathiek en hoewel we niet tot de muur zijn geraakt hebben we ons echt geamuseerd. Hij was duidelijk super blij om nog eens gezelschap van zijn leeftijd te hebben en we babbelden over onze afkomst, drugs, hoe hij ermee omging, en ook gewoon koetjes en kalfjes. We nodigden hem uit om de volgende dag met ons mee te gaan naar een park dichtbij waar we een uurtje vrij zouden hebben. Na CREDDA gingen we naar het Migrant Resource Centre net naast de grens gereden. We kregen gewoon wat uitleg over wat het was en wat we daar gingen doen. Het is een vrolijk gekleurd gebouwtje waar migranten die de gepakt zijn tijdens het oversteken van de grens eten, drinken, medische hulp en kleren kunnen krijgen. We leerden dat je migranten kan herkennen aan het feit dat ze geen schoenveters hebben, een plastiek zakje meedragen, in groep komen en er meestal niet echt blij uitzien, wat te verstaan is als je weet dat ze alles zijn kwijtgeraakt, zowel dromen als bezittingen.Voor het avondeten besloten we als 1 grote familie te koken en alles te delen zodat we een betere maaltijd zouden hebben. We signeden op voor welke shift we wouden in het migrant centre. Ik koos zaterdagavond van 9 tot 1. Ik had wat hoofdpijn en ging vroeg naar bed.

Dag 3: vrijdag
We stonden om half acht op, maakten ons klaar en gingen naar beneden. Iemand van de kerk had ons een heerlijk ontbijt klaargemaakt. Rond half negen, toen de vroege shift terug was van het migrant centre gingen we aan tafel. De mensen die al naar het centre geweest waren deden hun verhaal en gaven wat tips om met de migranten om te gaan. Ze zeiden vooral zoveel mogelijk met hen te praten, ook al was je Spaans niet goed. Ik ging die avond samen met Ishan, Ben (USA) en Kara en keek er echt naar uit. Na het ontbijt gingen we naar het kantoor van Just Coffee. Een organisatie die ervoor zorgt dat koffieboeren een goede prijs krijgen voor hun koffie. We kregen te zien hoe ze de koffie roosterden en de mensen die wouden konden koffie kopen. Het voordeel aan zo'n kleinschalige organisatie (hoewel ze al flink gegroeid zijn sinds ze gisticht zijn en veertig keer hun geplande doel verkopen per jaar) is dat de koffie echt vers is. De mensen die koffie kochte kregen koffie die twee dagen daarvoor geroosterd was.We aten in de presbiteriaanse kerk en gingen daarna naar de vrouwen CREDDA die twee maand geleden geopend is. Ze hadden een kruidentuin nodig en wij gingen die aanleggen. Een paar mensen moesten koken en de rest legde de tuin aan. Onze gids van de kerk, Angel, twijfelde er niet aan dat de meisjes zouden koken en was echt geshoqueerd toen wij onze werkhandschoenen aantrokken. Hij had duidelijk zijn twijfels, maar wij hebben bewezen dat in UWC meisjes en jongens hetzelfde werk kunnen doen. Met hoewelen en schoppen gingen we de betonharde grond te lijf. Ik moet toegeven dat een paar mensen bijna hun hoofd kwijgeraakt zijn door mijn toedoen, maar we waren allemaal trots op ons werk op het eind van de dag. Onze foto kwam de volgende dag in de lokale krant, maar we zijn vergeten een editie te kopen...Om half negen vertrokken we naar het migrant centre. We hadden geluk dat Adriana (de vice-president) met ons meewas, want zij komt van Colombia en spreekt dus vanzelfspekend perfect Spaans. Vol goede moed kwamen we daar aan. We waren er amper een kwartier toen we twee migranten zagen. Ze kwamen binnen. Het was een jong koppel en ze waren duidelijk in shock. Ze wouden niet echt praten en aten en dronken in stilte. Toen we ze eindelijk aan de praat kregen vertelde de man dat zijn vrouw drie maand zwanger was en verschrijkkelijk veel pijn had in haar onderbuik. Ze was doodongerust haar baby te verliezen. We belden snel Beta service, een gratis 'taxi' voor migranten. Ik weet niet wat er achteraf met haar gebeurd is, maar weten dat de kans dat haar kind niet geboren zou worden ongelooflijk groot was moet verschrijkkelijk geweest zijn. We zagen ze met ongerust hart vertrekken en beseften dat dit minder makklijker zou zijn dan we gedacht hadden. Ishan en ik gingen buiten zitten om mensen uit te nodigen binnen te komen als ze over de grens gezet waren. Na een half uur begonnen we ons een beetje te vervelen en tegen kwart voor elf waren we ronduit wanhopig. We hadden slechts twee mensen gehad en het centre sloot over een goed uur. We gingen terug naar binnen omdat het begon te motregenen. We bespraken net het dubbel gevoel dat we hadden, aan de ene kant was het een grote teleurstelling, maar aan de andere kant betekende dat dat er niet veel mensen gepakt waren die nacht wat goed was toen er een stoom van migranten over de grens kwam. Ishan en ik snelden naar buiten om ze uit te nodigen, maar ze liepen ons voorbij zonder ons zelfs maar aan te kijken. Meer dan tien mensen waren ons gepasseerd vooraleer we drie mannen konden overtuigen binnen te komen. Toen de anderen na een paar minuten zagen dat we geen kwaad in ons hadden en echt eten en drinken hadden, kwamen er meer mensen binnen en algauw zaten er een goede 15 mensen in het centre. We waren nog bezig met koffie te zetten voor de eerste groep toen er een tweede lading van meer dan 30 mensen binnenkwam. Het werd even heel hectisch en Adriana begon te stressen, maar alles lukte en we hebben ongelooflijke verhalen gehoord. Die vertel ik liever eens aan de telefoon, want een mail zou ze hun eer niet aandoen.Normaal sluit het centre om middernacht, maar eer iedereen buiten was was het al na 1 uur. Moe maar voldaan keerden we terug naar ons warme bedje.

DAG 4:
zaterdagIn de voormiddag gingen we naar Dougla Prieta Trabajas een cooperatie tussen Douglas (USAkant) en Agua Prieta (Mexicokant). Normaal gingen we helpen met bakstenen te maken voor hun nieuwe hoofdkwartier, maar het regende, dus we kregen gewoon wat info, gingen kijken op de werf en keerden terug naar het community centre. We maakten dankje-kaartjes voor CREDDA en Frontiera de Cristo (pres. kerk) vooraleer we terug naar Dougla Prieta Trabajas gingen voor lunch. In de namiddag gingen we normaalgezien een voetbalmatch spelen tegen de mannen van CREDDA, maar door de regen was die gecanceled. We hebben daar afscheid genomen, het was vooral moeilijk afscheid te nemen van Jazill omdat we in die korte tijd echt een goede band met hem gekregen hadden. 's Avonds keken we een film en was er een laatste shift in het migrant centre. Iedereen was moe en ging vroeg naar bed.

DAG 5: zondag
Terugreis naar Montezuma. We hebben zo'n twee uur stil gestaan aan de grens omdat Arjan zijn I-20 vergeten was... Ik heb trouwens een culture shock gehad aan de grens, maar het is moeilijk uit te leggen, dus dat doe ik beter via telefoon. Halverwege, toen we net in New Mexico waren klonk er opeens een KNAL! en kedjoek kedjoek kedjoek... platte band???? Nee, maar wel zoiets, de hele buiten band was afgescheld en vloog achter ons weg, maar de binnenband was er nog. We reden verder tot we plaats hadden om hem te vervangen. De verdere weg naar school verliep zonder problemen. We waren de laatste groep die terugkwam van south west studies, de meesten waren terug sinds zaterdag, maar dat was niet zo erg. Ik vind persoonlijk dat wij zonder twijfel de meest verrijkende reis hadden, want de Grand Canyon is natuurlijk een ongelooflijke ervaring, maar ik geloof niet dat je er zoveel leert als dat wij gedaan hebben in Mexico